Географска ширина и должина

За полесна ориентација на Земјата постојат повеќе коорданитивни системи. Еден од нив е географскиот координативен систем. Најзначајни линии на географскиот координативен систем се напоредниците и меридијаните. Главен напоредник е екваторот, кој има вредност 0 и Земјата ја дели на северна и јужна полутопка. Главен меридијан е Гриничкиот меридијан, кој е усвоен за почетен и има вредност 0. Тој ја дели Земјата на источна и западна полутопка. Со помош на напоредниците и меридијаните се одредуваат географски координати и тоа географска ширина – фи и географска должина – ламбда со кои се определува апсолутната положба на точка на Земјината површина.

Географска ширина

Географската ширина (фи) на некоја точка (место) Т претставува агол што го зафаќа радијусот на Земјата во соодветната точка со рамнината на екваторот. Како почетен напоредник е екваторот. Се изразува во степени, минути и секунди (како што се мерат аглите), а се мери од 0⁰ до 90⁰ на северната  и од 0⁰ до 90⁰ на јужната полутопка. Се обележува со:

-С.Г.Ш. – северна географска ширина

односно

-Ј.Г.Ш. – јужна географска ширина

Географска должина

Географската должина (ламбда) на некоја точка е агол што го зафаќа рамнината на почетниот меридијан со рамнината на меридијанот на кој се наоѓа точката. Се изразува во степени, минути и секунди, а се мери во правецот источно и западно од почетниот меридијан со вредност од 0⁰ до 180⁰. Постојат:

-И.Г.Д. – источна географска должина со позитивен предзнак и

-З.Г.Д. – западна географска должина со негативен предзнак.